Tag: લોક સાહિત્ય
ભારતના વિધવિધ પંથકો અને ગુજરાત, કચ્છ, કાઠિયાવાડમાં પાઘડીઓના કેટકેટલા પ્રકારો! પાઘ, પાઘડી, પાઘડલી, સાફો,ફેંટો, માથાનું મોળિયું, મંદિર, ફગ, ફિંડલ, ઉષ્ણીશ, ફાળિયું, ઇત્યાદિ. પાઘડીએ રાજા-મહારાજાઓ, બાદશાહો, નવાબો, બેગમો (જૂના કાળે …
ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છ પ્રદેશમાં જૂના જમાનામાં આજના જેવા ટી.વી., ફિલ્મો અને વિડિયો જેવાં મનોરંજનના માધ્યમો નહોતાં ત્યારે વાદી, મદારી, નટ, બજાણિયા, ભવાયા, રામલીલાવાળા, કઠપૂતળી અને રાવણહથ્થાવાળા, ભાંડ, ભોપા, …
કુદરતે કાઠિયાવાડને ઉદાર હાથે પ્રાકૃતિક સમૃદ્ધિ બક્ષી છે એમાંની એક છે ૧૬૦૦ કિ. મિટર લાંબા સાગરકાંઠાની. તમે કોઇવાર ચોરવાડ, દીવ, વેરાવળ કે સોમનાથની યાત્રાએ ગયા હો ને દરિયાકિનારે પગ …
ભારત ગામડાઓનો બનેલો દેશ કહેવાય છે. જગતભરમાં ક્યાંય જેનો જોટો ન જડે એવી ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છની ભાતીગળ ગ્રામ સંસ્કૃતિ છે. ઠેરઠેર રખડી રઝળીને ગામડાઓની ધરતી ખુંદીને હોંશિયાર- અનુભવી …
જૂના જમાનાથી અનેક યાયાવર જાતિઓનું સંગમસ્થાન બની ભાતીગળ લોકસંસ્કૃતિ અને કળા-કારીગરીનો ફૂલબગીચો ખીલવનાર કાચબા આકારના કામણગારા કચ્છપ્રદેશ માટે એક લોકોક્તિ બહુ જાણીતી છે. ”શિયાળે સોરઠ ભલો, ઉનાળે ગુજરાત, વર્ષામાં …
ભારતીય લોકજીવન સાથે શ્રદ્ધા, અંધશ્રદ્ધા, વહેમો અને માન્યતાઓ આદિકાળથી જોડાયેલા જોવા મળે છે. બે બહેનો ઉપર હું સાત ખોટયનો ભાઈલો હોવાથી કોઈની નજર ન લાગી જાય એ માટે મારી …
કુદરતે સૃષ્ટિનું સર્જન કર્યું. ઈશ્વરે ધરતી માથે માનવ વણજારને રમતી મૂકી. આ વણજારમાં જાતજાતના અને ભાતભાતના વિભિન્ન પ્રકૃતિવાળા માણસો જોવા મળે છે. કોઇ દિલાવર ને દાતાર છે, તો કોઇ …
આ વીર, પીર જોગણિયુનું કમઠાણ છે શું ? લોકજીવનમાં વિવિધ પીરો અને ૬૪ જોગણિયુંની પૂજા જાણીતી છે એમ બાવન વીરો પણ જૂના કાળથી પૂજાતા આવ્યા છે. જૈનોમાં પણ માણિભદ્રવીર …
આંધળી માનો કાગળ રચના એટલી બધી કરૂણ હતી કે પછીથી ઈન્દુલાલ ગાંધીએ દીકરાનો જવાબ પણ લખ્યો અને એ પણ એટલો જ લોકપ્રિય થયો હતો. એ પછી મોહનલાલ નાથાલાલ અને …
લોકજીવનમાં હાસ્યરસનો ટુચકો કહેવાય છે. ગામડાગામનો એક દુધમલિયો જુવાનિયો નવોસવો ભૂવો થયેલો. નવરો બળિદયો મોરચ ખૂંદેતે એમ અમથો અમથો ધૂણ્યા કરે. એક દી સવારના પહોરમાં ફળિયા વચાળે ખાટલો નાખીને …