હમ્પીની આ ટેકરી હનુમાનનું જન્મસ્થળ માનવામાં આવે છે, જે અનેગોંડી વિસ્તારની મધ્યમાં સ્થિત છે. જ્યારે તમે કેમ્પા ભૂપ્સના પાથ સાથે ટ્રેક કરો ત્યારે તમે નદીની હમ્પી બાજુથી આ ટેકરી જોઈ શકો છો.
ટેકરીની ટોચ પર વાનર યોદ્ધા દેવ હનુમાનને સમર્પિત મંદિર છે. હિંદુ પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર તેમનો જન્મ અંજનાથી થયો હતો. આમ હનુમાનને અંજનેય અને તેમના જન્મસ્થળને અંજનેયાદ્રી (અંજનેયાની ટેકરી) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તમે આ ટેકરીને દૂરથી સરળતાથી જોઈ શકો છો કારણ કે પહાડીની ટોચ પરનું મંદિર સફેદ ધોવાઈ ગયું છે અને ટોચ પર જવા માટે પગથિયાંની સફેદ પગદંડી છે.
ભગવાન રામ (.. અને હનુમાન) ના ઉપાસકો માટે મંદિરનું ખૂબ મહત્વ છે. મંદિરની અંદર રામાયણ (રામની વાર્તા)નું પઠન હિન્દીમાં છે, જે સ્થાનિક ભાષા કન્નડમાંથી વિચલન છે. જેઓ હિન્દી સમજે છે અને રામાયણમાં રસ ધરાવે છે, આ સાંભળવું એ એક તહેવાર છે. પંડિત (સફેદ દાઢી ધરાવતો એક વૃદ્ધ માણસ) વાર્તા કહેવાની અભિવ્યક્તિ સાથે ભેટમાં છે. જો મંદિર માટે ખાસ દિવસ ન હોય તો ત્યાં વધુ લોકો નહીં હોય. તમે ફક્ત મંદિરમાં પ્રવેશ કરી શકો છો અને તેની બાજુમાં બેસી શકો છો, જ્યારે પણ તમને લાગે ત્યારે સાંભળો અને છોડી શકો છો. આ સતત કાયમી ધોરણે કરવામાં આવે છે.
મંદિરનો દરવાજો હંમેશા બંધ રાખવામાં આવે છે. બધાને અંદર જવાની છૂટ છે. જો તમે હિંદુ મંદિરમાં નવા હોવ તો, પ્રાર્થના વિસ્તારમાં જરૂરી મૂળભૂત શિષ્ટાચારને ધ્યાનમાં રાખો. પૂજારી પવિત્ર જળ અર્પણ કરી શકે છે અને સિંદૂર રંગનો પાવડર હિંદુઓ તેમના કપાળ પર પહેરે છે.
ખડક પર હનુમાનની મૂર્તિ કોતરેલી છે. મંદિરની અંદર રામ અને તેમની પત્ની સીતાનું નાનું મંદિર પણ છે.
પહાડીની ટોચ પરથી નજારો અદ્ભુત છે. ડાંગરના ખેતરોના પટ્ટાઓ ઉકેલાયેલ જીગ્સૉ પઝલ જેવા દેખાય છે, નાળિયેરના વૃક્ષોના વાવેતર અને સમગ્ર ખંડેર સાઇટ્સ ક્ષિતિજમાં વિસ્તરેલી દેખાય છે. અહીંના ખંડેરોને જોતા તમને ખબર પડશે કે તેઓએ આ જગ્યાને પોતાની રાજધાની તરીકે કેમ પસંદ કરી. ક્ષિતિજની ચારે બાજુ કઠોર ખડકાળ પર્વતો છે અને એક બાજુ શક્તિશાળી તુંગભદ્રા નદી છે. રાજધાની શહેર માટે તે કુદરતી રીતે એકાંત વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ સ્થાન હતું.
પહાડીની ટોચ પર જવાનો રસ્તો પગથિયાં છે. તે એકદમ ચઢાણ છે. ટોચ પર કોઈ દુકાનો નથી. તો પાયા પરથી પાણી, નાસ્તો વગેરે લઈ જાવ. પીણાં અને નાસ્તાના વેચાણના થોડા નાના સ્ટોલ છે. હમ્પીથી તમે પહેલા કોરેકલ દ્વારા નદી પાર કરીને આ સ્થાન પર આવી શકો છો. મુખ્ય ક્રોસિંગ પોઈન્ટ વિરુપાપુર ગડ્ડે (વિરુપક્ષ મંદિર પાસે), કોદંદરમા મંદિર (કોરેકલ ફેરી + 2 કિલોમીટર વૉક/સાયકલ રાઈડ) અથવા વિઠ્ઠલ મંદિરની નજીક (કોરેકલ ફેરી + સાયકલ દ્વારા 5 કિલોમીટરની સવારી) પર છે. અથવા જો તમે પહેલાથી જ વિરુપાપુર ગડ્ડે વિસ્તારમાં રોકાયા હોવ, તો મુખ્ય રસ્તા પર સવારી કરો જે અનેગોંડી ગામ જાય છે. ટેકરી તમારી ડાબી બાજુએ તમને દેખાય છે.
શ્રેષ્ઠ માર્ગ એ છે કે જ્યારે તમે ક્રોસ કરો ત્યારે તમારી સાયકલ/સ્કૂટર પણ તમારી સાથે લાવો (કોરેકલ ક્રોસિંગ જુઓ). સાયકલ સ્નેક્સ સ્ટોલ પાસે તળેટીમાં પાર્ક કરી શકાય છે અને ઉપર ચઢી શકાય છે.
ઉપર ચઢવામાં ઓછામાં ઓછા 45 મિનિટ લાગશે. તે બધું તમે ટોચ પર કેટલો સમય પસાર કરવા માંગો છો તેના પર તમારા નિર્ણય પર આધાર રાખે છે (બધી રીતે ઉપર આવીને, થાકેલા, નીચે અદભૂત દૃશ્યો સાથે, મહાન અનંત ઠંડી પવનની લહેરો વગેરે). નહિંતર ઝડપથી મંદિરની મુલાકાત લઈ શકાય છે. કોઈ પ્રવેશ ફી નથી. તમે હુંડી (દાન પેટી) માં કેટલાક સિક્કા દાન કરી શકો છો. વાંદરાઓથી સાવધ રહો કારણ કે તેઓ તમારી બેગ છીનવી લેવાની તક શોધતા રહે છે. હેતુ ખોરાક છે. તેમને ચીડવવાનો પ્રયાસ કરશો નહીં. તેઓ પાળતુ પ્રાણી નથી અને જો નારાજ થાય તો આક્રમક બની શકે છે. જ્યારે તમે મંદિરમાં પ્રવેશો ત્યારે માત્ર પગરખાં જ બહાર રાખો (જેને તેઓ સ્પર્શતા નથી).
પહાડીની મુલાકાત પછી, તમે કોરેકલ ફેરી પર પાછા હમ્પી જઈ શકો છો અથવા નદીની આ બાજુના અન્ય આકર્ષણોનું અન્વેષણ કરી શકો છો. ઉદાહરણ તરીકે પંપા સરોવર, બુક્કાનો જળચર (પથ્થરનો પુલ), અનેગોંડી વિસ્તાર વગેરે.
આ ઊંચાઈ પર આવેલું અતિ પ્રાચીન શાન અને મંદિર છે. હમ્પી જાવ ત્યારે આ સ્થળે માથું ટેકવજો જરૂર હોં !!
!! જય બજરંગ બલી !!
!! જય સિયારામ !!
!! જય સનાતન ધર્મ !!
—————- જનમેજય અધ્વર્યુ